ယခုႏွစ္ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ေျခစစ္ပြဲေအာင္ျမင္ခဲ့ျခင္းမရွိသည့္ လက္ရွိခ်န္ပီ ျပင္သစ္
လာမယ့္ ေမလ (၃၀) ရက္ေန႔ကစၿပီး နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ အႀကိမ္ (၂၀) ေျမာက္ ဖီဖာ ယူ-၂၀ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲကေတာ့ နီးကပ္လာခဲ့ပါၿပီ။ (၂)ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ ကမၻာ့အဆင့္အျမင့္ဆံုး လူငယ္ၿပိဳင္ပြဲတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အႀကိမ္တိုင္းမွာ အေကာင္းဆံုး လူငယ္ကစားသမားေတြကို ႏွစ္စဥ္ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ယခုႏွစ္ ၿပိဳင္ပြဲက်င္းပခ်ိန္ဟာလည္း ဥေရာပ ေဘာလံုးေလာကရဲ႕ အေျပာင္းအေရႊ႕ေစ်းကြက္ဖြင့္ခ်ိန္ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ လူငယ္ၾကယ္ပြင့္ေတြကို သတိထား ေစာင့္ၾကည္ႏိုင္ၿပီး ျမင့္မားတဲ့ေျပာင္းေရႊ႕ေၾကးေတြ၊ လစာေငြေတြ ေပးေခၚလာတဲ့ ေမာ္ဒန္ေဘာလံုးသီအိုရီအရ လူငယ္ကစားသမားေတြ အတြက္ကေတာ့ အျမင့္ဆံုး အေျခအေနတစ္ခုကို တက္လွမ္းသြားႏိုင္တဲ့ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးတစ္ခုဆို မမွားပါဘူး။ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ပရိသတ္ေတြ အေလးထား ေစာင့္ၾကည့္ၾကတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲျဖစ္သလို၊ ေဘာလံုးကင္းေထာက္ေတြ ေျခ႐ႈပ္ေလ့ရွိတဲ့ ဖီဖာယူ-၂၀ ကမၻာ့ဖလားၿပိဳင္ပြဲကေတာ့ ေနာက္ထပ္ဘယ္လို ေရႊေရာင္မ်ဳိးဆက္ေတြ ထြက္ေပၚလာမလဲဆိုတဲ့ ရင္ခုန္စရာ အခိုက္အတန္႔ေတြအျပင္ ယခုႏွစ္ ၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ ျမန္မာအသင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ေဆာင္ ေျခစစ္ပြဲေအာင္ထားလို႔ ျမန္မာပရိသတ္ေတြရဲ႕ ရင္ခုန္မႈကေတာ့ ပိုမိုျမန္ဆန္ေနမွာပါ။
၂၀၀၇ ၿပိဳင္ပြဲ ေရႊဖိနပ္ဆုႏွင့္ ၂၀၀၅ ၿပိဳင္ပြဲ ေရႊဖိနပ္ဆုႏွင့္
ေရႊေဘာလုံးဆုရွင္ ေရႊေဘာလုံးဆုရွင္ မက္ဆီ
ကမၻာ့လူငယ္ခ်န္ပီယံရွစ္မွသည္
ပထမဆံုးအႀကိမ္ တူနီးရွားႏိုင္ငံမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၁၉၇၇ ၿပိဳင္ပြဲကိုေတာ့ ကမၻာ့လူငယ္ခ်န္ပီယံရွစ္ဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔ စတင္က်င္းပခဲ့တာပါ။ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုက မကၠဆီကိုကို အႏိုင္ယူကာ ပထမဆံုး ခ်န္ပီယံျဖစ္ခဲ့ၿပီး အာဂ်င္တီနား ခ်န္ပီယံဆုရခဲ့တဲ့ ၂၀၀၅ ၿပိဳင္ပြဲအထိ (၂)ႏွစ္ကိုတစ္ႀကိမ္ ပံုမွန္က်င္းပႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ကေနဒါႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ ၂၀၀၇ ၿပိဳင္ပြဲကစလို႔ ဖီဖာ ယူ-၂၀ ကမၻာ့ဖလားဆိုတဲ့အမည္နဲ႔ ေျပာင္းလဲက်င္းပခဲ့ၿပီး ဒီႏွစ္ ၂၀၁၅ နယူးဇီလန္ၿပိဳင္ပြဲကေတာ့ အမည္သစ္နဲ႔ က်င္းပတဲ့ (၅)ႀကိမ္ေျမာက္ၿပိဳင္ပြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အေအာင္ျမင္ဆံုးအသင္းက ခ်န္ပီယံဆု (၆) ႀကိမ္ရထားတဲ့ အာဂ်င္တီးနားအသင္းျဖစ္ၿပီး၊ သူ႔ေနာက္မွာေတာ့ ခ်န္ပီယံဆု (၅)ႀကိမ္ရထားတဲ့ ဘရာဇီးလ္အသင္း ရွိေနပါတယ္။ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့တဲ့ (၁၉)ႀကိမ္မွာ ခ်န္ပီယံဆု ရယူဖူးတဲ့အသင္း (၉)သင္းသာရွိၿပီး ယခုႏွစ္ၿပိဳင္ပြဲမွာေတာ့ ခ်န္ပီယံေဟာင္း အာဂ်င္တီးနား၊ ဘရာဇီးလ္၊ ေပၚတူဂီ၊ ဂါနာ၊ ဂ်ာမနီ(၁၉၈၁ တြင္ အေနာက္ဂ်ာမနီျဖင့္ ဗိုလ္စြဲ)၊ ဆားဘီးယား(၁၉၈၇ တြင္ ယူ၈ိုဆလားဗီးယားျဖင့္ဗိုလ္စြဲ)တို႔ ပါ၀င္လာခဲ့ကာ လက္ရွိခ်န္ပီယံ ျပင္သစ္ကေတာ့ ေျခစစ္ပြဲ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ အစဥ္အလာနဲ႔ မွတ္တမ္းေတြအရ ခ်န္ပီယံဆုကို ေဘာလံုးသမားထုတ္ကုန္ ႏိုင္ငံေတြလို႔ ဆိုရမယ့္ ေတာင္အေမရိက ႏိုင္ငံေတြက (၁၁)ႀကိမ္နဲ႔ အမ်ားဆံုး ဗိုလ္စြဲထားၿပီး ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကေတာ့ (၇)ႀကိမ္ ဗိုလ္စြဲထားပါတယ္။ အာဖရိကအသင္းျဖစ္တဲ့ ဂါနာက (၁)ႀကိမ္ဗိုလ္စြဲထားကာ အာရွ၊ ကြန္ကာကပ္ဖ္နဲ႔ သမုဒၵရာေဒသ အသင္းေတြကေတာ့ ဗိုလ္စြဲထားျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ခ်န္ပီယံဆုအတြက္ ေျမာက္အေမရိကအသင္းေတြကို အဓိကယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္တာက ဥေရာပအသင္းေတြသာျဖစ္တယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ၿပီး ယခုႏွစ္ ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ ဗိုလ္စြဲရန္ ေရပန္းစားမႈမွာလည္း အာဂ်င္တီးနား၊ ဘရာဇီးလ္၊ ဂ်ာမနီတို႔ ထိပ္ဆံုးမွာ အစဥ္လိုက္ ရပ္တည္ေနသလို ဒီအသင္းေတြရဲ႕ ကစားသမားအင္အားနဲ႔ ေဘာလံုးမ်ိဳးဆက္အရ က်န္အသင္းေတြအတြက္ အခြင့္အေရး နည္းေနတယ္ဆိုတာေတာ့ အျငင္းပြားဖြယ္မရွိတဲ့အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘရာဇီးလ္အသင္း၏ မန္ယူကြင္းလယ္လူ ပါရဲရား (Photos : Getty Images)
ေတာင္အေမရိကရဲ႕ ေရႊေရာင္မ်ိဳးဆက္မ်ား
ဒုတိယအႀကိမ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ ၁၉၇၉ ၿပိဳင္ပြဲမွာ အေကာင္းဆံုးကစားသမားဆု (ေရႊေဘာလံုးဆု) ကို အာဂ်င္တီးနား ဂႏၱ၀င္တိုက္စစ္မွဴး မာရာဒိုနာက ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ အရွိန္အ၀ါက ပိုမိုႀကီးမားလာခဲ့သလို လူငယ္ၾကယ္ပြင့္မ်ားစြာလည္း ၿပိဳင္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံကိုယ္စားျပဳ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ဖို႔ အာ႐ံုထားလာၾကတယ္။ ေရႊေရာင္မ်ိဳးဆက္ေတြ အဆက္မျပတ္ ေပၚထြက္ခဲ့သလို အေကာင္းဆံုး ကစားသမားေတြ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္အေမရိကအတြက္ ေရႊေရာင္ကစားသမား အမ်ားအျပား ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၿပိဳင္ပြဲမွာ အေအာင္ျမင္ဆံုးက ေတာင္အေမရိကအသင္းေတြ ျဖစ္သလို အေကာင္းဆံုး ကစားသမားဆုေတြကိုလည္း ေတာင္အေမရိက,ကစားသမားေတြက အမ်ားဆံုး သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ (၁၉)ႀကိမ္မွာ ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ ေရႊေဘာလံုးဆုကို ဘရာဇီးလ္ (၅)ႀကိမ္၊ အာ၈်င္တီးနား (၄)ႀကိမ္၊ ဥ႐ုေဂြး (၁)ႀကိမ္၊ ကိုလံဘီယာ (၁)ႀကိမ္နဲ႔ ေတာင္အေမရိက ကစားသမားေတြက (၁၁)ႀကိမ္အထိ ရယူထားႏိုင္ၿပီး အေအာင္ျမင္ဆံုး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္အေမရိက ၾကယ္ပြင့္ေတြနည္းတူ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၃ တူရကီ ယူ-၂၀ ကမၻာ့ဖလားမွာလည္း ခ်န္ပီယံျပင္သစ္အသင္းက ေပါ့ဘာ၊ ဇူးမား၊ ကြန္ေဒါ့ဘီယာတို႔လို ကစားသမားေတြ၊ စပိန္အသင္းက ဒယ္လိုဖူ၊ ဟယ္ေဆး႐ိုဒရီဂြက္ဇ္၊ အယ္လ္ကာဆာ၊ အဂၤလန္က ဟာရီကိန္းတို႔လို သက္ဆိုင္ရာ ကလပ္အသင္းေတြမွာ ေျခစြမ္းျပေနတဲ့ ဥေရာပၾကယ္ပြင့္ အမ်ားအျပားလည္း ထြက္ေပၚခဲ့တာေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ၿပိဳင္ပြဲမွာလည္း အစဥ္အလာအတိုင္း အနာဂတ္မွာ ေတာက္ပလာမယ့္ ၾကယ္ပြင့္ေတြကို ျမင္ေတြ႔ရဦးမွာပါ။ အထူးသျဖင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေရႊေရာင္မ်ဳိးဆက္ေတြကို ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ မက္ဆီ၊ အဂြဲ႐ိုးတို႔လို ေတာင္အေမရိက ၾကယ္ပြင့္ေတြ ထပ္မံထြက္ေပၚလာဦးမလား ဆိုတာလည္း ရင္ခုန္ရမွာပါ။
ဂ်ာမနီအသင္း၏ ေလဗာကူဆင္ကြင္းလယ္လူ ဘရန္႔ (Photos : Getty Images)
၂၀၁၅ ၿပိဳင္ပြဲနဲ႔ ၾကယ္ပြင့္တို႔လားရာ
မက္ဆီ၊ အဂြဲ႐ိုးတို့ေခတ္ေနာက္ပိုင္း ၿပိဳင္ပြဲမွာ ကမၻာ့ေဘာလုံးစင္ျမင့္ထက္မွာ ေနရာရေနေပမယ့္ လူငယ္ၾကယ္ပြင့္ေတြ ပါ၀င္ကစားမႈ အေရအတြက္ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့က်လာေပမယ့္ ၿပိဳင္ပြဲတြင္းမွာ ေျခစြမ္းေျခစရွိတဲ့ ရြက္ပုန္းသီး ကစားသမားေတြ ေပၚထြက္လာမႈကလည္း ၿပိဳင္ပြဲတိုင္းလိုလို ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ၿပိဳင္ပြဲမွာလည္း ပြဲမတိုင္ခင္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ ကစားသမားအခ်ိဳ႔ ရွိေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဥေရာပထိပ္တန္း ကလပ္ေတြမွာ ကစားေနၿပီး အနာဂတ္မွာ ေတာက္ပလာႏိုင္တဲ့ ကစားသမားအမ်ားစု ပါ၀င္ေနပါတယ္။ မထင္မွတ္တဲ့ ကစားသမားေတြလည္း အေကာင္းဆံုးေျခစြမ္းျပၿပီး ၿပိဳင္ပြဲမွာ နာမည္ထြက္လာႏိုင္သလို သူတို့ရဲ႕ အနာဂတ္လားရာကလည္း ေတာက္ပစြာနဲ႔ ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာ မက္ဆီလို ကမၻာေက်ာ္ကစားသမားကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ၿပီး ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ အရွိန္အ၀ါကလည္း ႀကီးမားလာတယ္။ ကမၻာ့အဆင့္အျမင့္ဆံုး လူငယ္ၿပိဳင္ပြဲတစ္ရပ္ ျဖစ္သလို ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အေကာင္းဆံုးေသာ ထိပ္တန္းလူငယ္ကစားသမားေတြ ၀င္ေရာက္ဆင္ႏႊဲမယ့္ ၿပိဳင္ပြဲျဖစ္လို႔ ယခုႏွစ္ၿပိဳင္ပြဲမွာ ဘယ္လိုၾကယ္ပြင့္ကစားသမားေတြ ကမၻာေက်ာ္လာဦးမလဲ ဆုိတာကေတာ့ ၿပိဳင္ပြဲရဲ႕ ရင္ခုန္ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ဆိုရင္ မမွားပါဘူး။
ေပၚတူဂီအသင္း၏ မန္စီးတီးကြင္းလယ္လူ ရိုနီလိုပက္စ္ (Photos : Getty Images)
ခ်န္ပီယံနဲ႔ ရင္ခုန္စရာ ၂၀၁၅
ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ အသင္းေတြကေတာ့ အၿပီးသတ္ (၂၁)ဦး စာရင္းေတြကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါၿပီ။ အလားအလာေကာင္းၿပီး ေျခစြမ္းေျခစရွိတဲ့ လူငယ္အားလံုး ပါ၀င္လာခဲ့လုိ႔ အႀကိတ္အနယ္ရွိတဲ့ ပြဲေကာင္းေတြကို ပရိသတ္ေတြ ေတြ႔ျမင္ရဦးမွာပါ။ ေရပန္းအစားဆံုး အသင္းေတြျဖစ္တဲ့ အာဂ်င္တီးနား၊ ဘရာဇီးလ္၊ ဂ်ာမနီတို႔အျပင္ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာ လူငယ္မ်ဳိးဆက္ေတြနဲ႔ ၿပိဳင္ပြဲတန္း၀င္လာခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ ခ်န္ပီယံ ဂါနာ၊ (၂)ႀကိမ္ဗိုလ္စြဲထားတဲ့ ဥေရာပရဲ႕ အေအာင္ျမင္ဆံုး ေပၚတူဂီ၊ ေတာင္အေမရိကက ဥ႐ုေဂြး၊ ကိုလံဘီယာတို႔ရဲ႕ အစဥ္အလာနဲ႔ ေျခစြမ္းဟာလည္း ၿပိဳင္ပြဲကို အရွိန္ျမႇင့္ေပးေနဦးမွာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ရင္ခုန္စရာေကာင္းလွတဲ့ ၂၀၁၅ ဖီဖာ ယူ-၂၀ ကမၻာ့ဖလားမွာ ထြက္ေပၚလာမယ့္ ခ်န္ပီယံ၊ ထြက္ေပၚလာမယ့္ ၾကယ္ပြင့္ကစားသမားေတြကို နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ခ်မ္းေအးတဲ့ျမက္ခင္းစိမ္းေတြထက္မွာ ရင္ခုန္ခံစားၾကည့္ရမွာပါ . . .
Eleven Media Group
