ႏို၀င္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၂
နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ား ရခိုင္မွာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရ
ရခုိင္ျပည္နယ္၌ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေနသည့္ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (MSF) ကို ေဒသခံတခ်ိဳ႕က ၿခိမ္းေျခာက္သည့္အတြက္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေရႊ႕ဆုိင္းထားရသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တခ်ိဳ႕က ပုိစတာမ်ားႏွင့္ လက္ကမ္းစာရြက္မ်ား ေ၀ငွကာ က်န္းမာေရးလုပ္သားမ်ားကုိ ၿခိမ္း ေျခာက္ေနေၾကာင္း၊
ေဒသခံ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္းသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡအတြင္းက ဒဏ္ရာရသူမ်ားကုိ သြားေရာက္ကုသျခင္း မျပဳႏုိင္ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ သိရသည္။
MSF အဖြဲ႕၏ မန္ေနဂ်ာ ဂ်ိဳးဗယ္လီဗ်ဴး က“တဘက္နဲ႔ တဘက္ ဒီေလာက္ရန္ေစာင္ေနတာ တခါမွမေတြ႔ဖူးဘူး၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ တုိ႔ ေဆး၀ါး အေထာက္အပံေပးတယ္ဆုိတာ ႏုိင္ငံေရး မဟုတ္ဖူး ဆုိတာေတာ့ နားလည္ေစခ်င္တယ္”ဟု ဆုိေၾကာင္း New York Times သတင္းစာက ေရးသားသည္။
ယခုအခါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား၌ ကေလးအမ်ားစုမွာ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေနၿပီး၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားမႈမ်ားျပားေနသည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။ MSF အဖြဲ႕သည္ ျမန္မာအစိုးရ၊ အျခား ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ေပးေနေသာ အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္အတူ ေဆးဝါးႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ကုသမႈမ်ားကို အခမဲ့ ေပးေနေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။
လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ႏွစ္ႀကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္၏ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခုိင္လူမ်ိဳး မ်ားႏွင့္ မူစလင္ဘာသာ ၀င္မ်ားအၾကား တဖက္ႏွင့္ တဖက္ ယုံၾကည္မႈကင္းမဲ့ကာ တင္းမာေနဆဲျဖစ္သည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ေက်းရြာမွ ရခုိင္တုိင္းရင္းသူ မသီတာေထြးအား လူ ၃ ဦးက အဓမၼက်င့္ၿပီး ပစၥည္းယူ၊ လူသတ္မႈမွ စတင္ခဲ့ကာ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္။ ပထမအႀကိမ္ အဓိကရုဏ္းမ်ားျဖစ္ပြားသည့္ ဇြန္လ ပဋိပကၡအတြင္း ေသဆုံးသူ ၅၀ ဦး၊ ထိခုိက္ဒဏ္ ရာရသူ ၅၄ဦး၊ အေဆာက္ အအံု ၂၂၃၀ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည္။
ထုိေနာက္ ဒုတိယအႀကိမ္ ေအာက္တုိဘာလအတြင္း ပဋိပကၡမ်ား တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားလာသည့္အတြက္ ေသဆုံးသူ ၈၉ ဦး၊ ဒဏ္ရာရသူ ၁၃၆ ဦး၊ ေနအိမ္ ၅၃၅၁ လုံး မီးေလာင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ လူဦးေရ ၃၂၂၃၁ ဦး အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည္။ ပဋိပကၡမ်ား ပုိမုိျပင္းထန္လာသည့္အတြက္ ယခုအခါ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ စစ္တပ္မွ အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္ ရွိသည္။
================================================
ရခိုင္ေဒသတြင္း လူဦးေရစာရင္း စေကာက္
ထိုသို႔ ေကာက္ခံရျခင္းသည္ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ အတိုင္းေဆာင္ရြက္သြားရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရွိသူ မ်ားကုိ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအတိုင္း ေဆာင္ရြက္၍ တရားမ၀င္ ေနထိုင္သူမ်ားကုိလည္း လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး(လ၀က) ဥပေဒ အရ လ၀က ဌာနက ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။
ျပည္နယ္အစိုးရ အဖြဲ႔မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ လ၀က အဖြဲ႔၊ ရခိုင္ ေဒသခံ ရပ္မိရပ္ဘမ်ား၊ မြတ္စလင္ဘက္မွ ရပ္မိရပ္ဘမ်ားႏွင့္ ေဒ သ ဆိုင္ရာ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမ်ား၊ နယ္စပ္ေဒသ လုံၿခံဳေရးႏွင့္ ကြပ္ကဲေရးအဖြဲ႔(နစက)၊ စစ္တပ္ ႏွင့္ ရဲ တပ္ဖြဲ႔ ၀င္မ်ား လည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း ဦး၀င္းၿမိဳင္ က ဆက္ေျပာသည္။
ရခိုင္ေဒသ၌ ဇြန္လႏွင့္ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္မြတ္စလင္တို႔အၾကား ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေျမပုံ၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ထဲသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသည့္ လူဦးေရစာရင္းကုိ ေကာက္ခံမည္ျဖစ္သည္ဟု ဆို သည္။
ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း တေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္ပြားသည့္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္တျခားေဒသ တခ်ဳိ႕မွ မြတ္စလင္မ်ားသည္ ေပါက္ေတာ ေဒသတ၀ိုက္သို႔ စုၿပဳံေရာက္ရွိလာသည့္အတြက္ ထိုေဒသကုိ ကနဦး ေကာက္ခံျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေကာက္ၿပီးပါက စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဆက္လက္ ေကာက္ခံသြားမည္ဟုသိရၿပီး ထိုမွတဆင့္ ရခိုင္ တျပည္လုံးကုိ ဆက္တိုက္ေကာက္ခံသြားမည္ဟုလည္း အာဏာပိုင္မ်ားက ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရခိုင္၊ ဗမာ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ခ်င္း၊ ၿမိဳ၊ သက္၊ ခမီ၊ ဒိုင္းနက္၊ မရမာႀကီး၊ ကမန္ စေသာတိုင္းရင္းသား မ်ဳိး ႏြယ္စု လူဦးေရ စုစုေပါင္း ၃၀၄၅၀၀၀ (၃ သန္းေက်ာ္)ရွိေၾကာင္း ၂၀၀၅ ခုနွစ္ထုတ္ တပ္မေတာ္ အစိုးရ လက္ထက္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈမွတ္တမ္း ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။လက္ရွိတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ဘဂၤါလီ ဦးေရသည္ ၉ သိန္းမွ ၁ သန္း ၀န္းက်င္ အထိ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္လုံးကြ်တ္ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ခံျခင္းကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ေကာက္ ယူရာတြင္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ရခိုင္ေဒသရွိ ဘဂၤါလီမ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ႏွင့္ ျပည္သူ႔ အင္အား ဦးစီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီ က ေျပာဆို ထားေသးသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျပည္လုံးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္း မေကာက္ခံမီ အႀကိဳ ေကာက္ခံမႈကုိ ရခိုင္ျပည္နယ္ အပါအ၀င္ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းတို႔တြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း စမ္းသပ္ ေကာက္ခံမည္ဟုလည္း အာဏာပိုင္တို႔က ေျပာသည္။ ျပည္လံုးကၽြတ္သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံျခင္းကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ ဧၿပီလ ၁၀ ရက္ေန႔အထိ ၁၁ ရက္ၾကာျပဳ လုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒအရ ေက်းရြာ ၅ ခုကို မေန႔က စတင္စစ္ေဆး
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြကို ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ပထမဆံုးအဆင့္ အေနနဲ႔ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအတိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနထိုင္တဲ့ ေက်းရြာ ၅ ရြာကို မေန႔က စတင္စစ္ေဆးေနျပီလို႔ သိရပါတယ္။
ကေလးၿမိဳ႕တြင္ ရခိုင္၊ ေမာင္ေတာမွ ထြက္ေျပးသူမ်ား ဖမ္းဆီး
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွ ခရီးသြားလာခြင့္ႏွင့္ႏုိင္ငံသား စာရြက္စာတမ္းမ်ားမပါဘဲ ထြက္ေျပးလာသူ ၁၉ ဦးကုိ စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ကေလးၿမိဳ႕အနီးတြင္ ယမန္ေန႔က ဖမ္းဆီးလိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
စစ္ကုိင္းတုိင္း၊ ကေလးျမိဳ႕၀န္းက်င္အနီးရွိ ေတာအုပ္ထဲတြင္ မသကၤာဖြယ္ရာ လူ ၂၀ ဦး ခိုေအာင္းေနထုိင္ေၾကာင္း ကေလးေဒသခံအခ်ဳိ႕က ေတြ႕ရွိ ၀ုိင္း၀န္းဖမ္းဆီးၿပီး သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ား ထံသုိ႔ ယမန္ေန႔က အပ္ႏွံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
“စုုစုုေပါင္းက ၂၀ ပါ။ က်ဴေတာထဲမွာ တဲထိုုးေနေနတာ ရြာသားတေယာက္ လာအေၾကာင္းၾကားလိုု႔ သြားၾကည့္တာ။ တေယာက္က ထြက္ေျပးသြားတယ္။ သူတိုု႔အားလံုုးကို ရဲစခန္းကိုု အပ္လိုုက္ပါတယ္” ဟုု ကေလးၿမိဳ႕ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းမွ ဒုတိယဥက႒ ဆရာေတာ္ ဦးပ႑၀ံသ က မိန္႔ၾကားသည္။
ဖမ္းဆီးရရွိသူမ်ားမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွ ထြက္ေျပးလာသူ လူမ်ဳိးျခားမ်ားျဖစ္သည္ဟု သိရွိထားၿပီး ျမန္မာစကား ကၽြမ္းက်င္စြာ ေျပာဆုိႏုိင္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-အိႏၵိယ နယ္စပ္မွတဆင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ကိုု ျဖတ္ေက်ာ္ကာ စစ္ကိုုင္းတိုုင္း ကေလးျမိဳ႕သိုု႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္း၊ ၄င္းတုိ႔တြင္ ႏိုုင္ငံသားအေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္း တစံုုတရာ မပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ကေလးျမိဳ႕မွတဆင့္ မႏၱေလးႏွင့္ ရန္ကုုန္ျမိဳ႕သိုု႔ သြားေရာက္ကာ ထိုုမွတဆင့္ ထိုုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ကာ မေလးရွားႏိုုင္ငံသိုု႔ သြားေရာက္ရန္ရွိသည္ဟု စစ္ေဆးခ်က္မ်ားက ဆုိသည္။
“ခ်င္းေတာင္တန္းတေလွ်ာက္ကလည္း လံုုျခံဳေရး အားနည္း၊ ကေလးျမိဳ႕ေရာက္ရင္ကိုု မႏၱေလး၊ ရန္ကုုန္အထိက လမ္းေၾကာသင့္သြားျပီ၊ စစ္တာေဆးတာ သိပ္မရွိေတာ့ ဒီဖက္လမ္းေၾကာင္းကိုု ေရာက္လာတာပဲ” ဟုု ဆရာေတာ္ ဦးပ႑၀ံသ က မိန္႔သည္။
လတ္တေလာ အဖမ္းခံရသူ မ်ားကုိ ကေလးၿမိဳ႕နယ္ရွိ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး (လ၀က) တာ၀န္ရွိသူမ်ားက စစ္ေဆးေမးျမန္း မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး စစ္ေဆးမႈအၿပီး မည္သုိ႔ မည္ပုံ လုပ္ေဆာင္ရန္ ရွိသည္ကုိ မသိရွိရေသးေၾကာင္း ကေလးၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းမွ ရဲ၀န္ထမ္းတဦးက ရွင္းျပသည္။
စစ္ကုိင္းတုိင္းကေလးၿမိဳ႕အနီးတြင္ ေအာက္တိုုဘာလအတြင္းကလည္း ခရီးသြားလာခြင့္ႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အေထာက္အထားမပါသူ ၁၆ ဦးကိုု ဖမ္းဆီးရရွိခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း အလားတူဖမ္းဆီးရရွိမႈမ်ဳိး ၁၀ ႀကိမ္ထက္မနည္းရွိေနၿပီဟု ေဒသခံမ်ား၏အဆုိအရ သိရွိရသည္။ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ယခုႏွစ္ဇြန္လမွ စတင္ၿပီး လူမ်ဳိးစုပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားလ်က္ရွိၿပီး လူေသဆုံးမႈမ်ား၊ အုိးအိမ္မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ားအပါအ၀င္ မတည္ၿငိမ္ေသာ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ အစိုးရက အေရးေပၚ ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားသည္။
NLABR Web-site: www.nlabr.com Facebook: Sa Maung
