ခုခံအားက်ဆင္းမွဳကူးစက္ေရာဂါဟုဆိုေသာ AIDS ေရာဂါေ၀ဒနာကိုျဖစ္ပြားေစေသာ HIV ေရာဂါပိုးကိုတိုက္ခိုက္၍ဟန္႔တားထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည့္ ေဆး၀ါး(၄)မ်ဳိးကိုေပါင္းစပ္ထားသည့္
ေဆး၀ါးသစ္တမ်ဳိးအား အမ်ားျပည္သူသံုးစြဲႏုိင္ရန္အလို႔ငွာ အေမရိကန္အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆး၀ါးဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္မွဳ႒ာန (FDA) မွ ၂၀၁၂ ၊ ၾသဂုတ္လ (၂၇)
ရက္ေန႔တြင္ တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးလိုက္သည္။
HIV ပိုး႐ွိေနေသာ္လည္း တႀကိမ္တခါမွဳမခံယူခဲ့ရေသးေသာ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူ ေရာဂါ႐ွင္ မ်ားအေနႏွင့္၄င္းတို႔ကိုယ္ခႏၶာတြင္း႐ွိ HIV ပိုးမ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ တေန႔လွ်င္ တႀကိမ္သာေသာက္ရမည္ျဖစ္ေသာGilead Sciences ကုမၸဏီမွသုေတသနျပဳ၍ ထုတ္လုပ္လိုက္သည့္စထရီဘိုင္းလ္ဒ္(Stribild)ဟုအမည္ရေသာHIV ေရာဂါပိုးထိန္းခ်ဳပ္ေရး
ေဆး၀ါးအား အေမရိကန္အစားအေသာက္ႏွင့္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး႒ာန
(FDA) မွတနလၤာေန႔၌ခြင့္ျပဳလိုက္သည္။
အဆိုပါေဆး၌ယခင္ကတည္းကခြင့္ျပဳထားၿပီးျဖစ္သည့္ HIV ထိန္းခ်ဳပ္ေရးေဆးမ်ားျဖစ္သည့္ အယ္လ္ဗိုက္ဂေရဗီယာ(Elvitegravir) ႏွင့္ ကိုဘီစစၥတက္ (Cobicistat) တို႔ပါ၀င္သည္။ Elvitegravir ေဆးသည္ HIV ပိုးပြားမ်ားေစႏိုင္ရန္လိုအပ္ေသာအင္ဇိုင္း (Enzyme) တမ်ဳိးအား Elvitegravir ေဆးမွၾကားျဖတ္ဟန္႔တား၍Elvitegravirေဆးအာနိသင္အက်ဳိးသက္ေရာက္သည့္
အခ်ိန္အား Cobicistat မွပိုမိုၾကာျမင့္ေစရန္အေထာက္အကူျပဳသည္။
Stribild ေဆးေသာက္၍ကုသမွဳခံယူေသာ HIV ပိုး႐ွိသူလူနာမ်ား၏ (၈၈%) မွ (၉၀%) အထိသည္ ထိုေဆးေသာက္ၿပီး(၄၈) ပတ္အၾကာတြင္ ၄င္းတို႔၏ေသြးထဲတြင္ HIV ပိုးအားစမ္းသပ္စစ္ေဆးပါက ႐ွာမေတြ႕ႏိုင္ေတာ့သည့္အဆင့္သို႔
တိုးတက္ေရာက္႐ွိလာခဲ့ၾကသည္။ ထ႐ူဗာဒါ (Truvada) ႏွင့္အျခားေဆးတမ်ဳိးတို႔ပါ၀င္ေသာ အထရစ္ပလာ (Atripla)ေဆးကိုေသာက္သံုးေသာလူနာမ်ားတြင္မူ (၈၇%) သာထိုအဆင့္ကိုေရာက္႐ွိခဲ့ၾကသည္။
ခန္႔မွန္းေခ်အားျဖင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား (၁.၂) သန္းခန္႔တြင္ HIV ေရာဂါပိုး႐ွိေနၿပီး HIV ပိုးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ေဆး၀ါးမ်ားမေသာက္သံုးပါက ထိုသူမ်ားအေနႏွင့္ ခုခံအားက်ဆင္းမွဳကူးစက္ေရာဂါ (AIDS) ျဖစ္ပြားေသာအဆင့္သို႔ ေရာက္႐ွိသြားမည္ျဖစ္သည္။
AIDS သည္ လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္း႐ွိ ေရာဂါကာကြယ္ေရးစနစ္အား ရပ္ဆိုင္းသြားေစမည္ျဖစ္ၿပီး အျခားေရာဂါမ်ား ကူးစက္၀င္ေရာက္လာေစမည္ျဖစ္ကာ ေနာက္ဆံုးတြင္ အသက္ဆံုးပါးသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ HIV ႐ွိသူလူနာမ်ားအေနႏွင့္ ေရာဂါပိုးထိန္းခ်ဳပ္ေရးေရာ
စပ္ေဆး၀ါးမ်ား (Antiviral Cocktail) ကိုေသာက္သံုးလွ်င္ က်န္းက်န္းမာမာျဖင့္ သာမန္လူမ်ားအတိုင္းနီးပါး အသက္႐ွင္ေနထိုင္သြားႏိုင္မည္ၾကျဖစ္သည္။
အျခားေသာ HIV ေဆး၀ါးမ်ားနည္းတူ Stribild ေဆးဗူးခြံေပၚတြင္လည္း အသည္းကိုထိခိုက္ႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း လက္တစ္အက္ဆစ္ပမာဏ တိုးတက္မ်ားျပားလာႏုိင္မွဳတို႔အပါအ၀င္ ေဆးေသာက္သူလူနာမ်ားအေနႏွင့္ ခံစားရႏိုင္ေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမ်ားကို ေဖၚျပထားသည္။ အဓိကအားျဖင့္ လူနာခံစားရႏိုင္ေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမ်ားမွာ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္းႏွင့္ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
Gilead ကုမၸဏီ မွသုေတသနျပဳထုတ္လုပ္ေသာ ထ႐ူဗာဒါ (Truvada) ထိန္းခ်ဳပ္ေဆးအား HIV ပိုး႐ွိေနသူမ်ားအား ကုသႏိုင္ရန္(၂၀၀၄) ခုႏွစ္တြင္ FDA မွခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ပိုး႐ွိမေနေသာ္လည္း HIV ပိုးကူးစက္ခံရႏိုင္ရန္ အလားအလာျမင့္မားသည့္ သာမန္လူမ်ားအတြက္ ပထမဆံုးေသာ ကာကြယ္ေဆးျဖစ္လာသည့္ Truvada ေဆးအား ကာကြယ္ေဆးအျဖစ္ပါ ေရာင္းခ်ေပးႏိုင္ရန္ Gileadကုမၸဏီအား FDA မွ (၂၀၁၂) ႏွစ္အေစာပိုင္း၌ ထပ္မံခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ Gilead Sciences Inc. အား အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္႐ွိ ေဖၚစတာၿမိဳ႕တြင္အေျခစိုက္ထားၿပီး၊ ၄င္း၏အစု႐ွယ္ယာတန္ဖိုးမွာ (၁၀) ဆင့္ ခန္႔က်ဆင္းခဲ့ၿပီး(၅၇.၁၉) ေဒၚလာႏွင့္ တနလၤာေန႔တြင္ ေစ်းကြက္ပိတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္မွ (၁၁) ဆင့္ခန္႔ ျပန္လည္ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေခတ္ဆိုး၌ ႏိုင္ငံအတြက္မလိုအပ္ေသာ စစ္လက္နက္မ်ား၀ယ္ယူ၍ စစ္တပ္ကိုအဆမတန္တိုးခ်ဲ႕ရန္ စစ္အသံုးစရိတ္ကို GDP ၏ထက္၀က္ခန္႔သတ္မွတ္ၿပီး ျဖဳန္းတီးခဲ့ေသာ္လည္း က်န္းမာေရးဘတ္ဂ်က္စတိမွ်သာခ်ေပး၍
HIV ေရာဂါ႐ွင္မ်ားအတြက္ ART ေဆး၀ါးေထာက္ပံ့မွဳ မေပးႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း AZG ဟုေခၚေသာ INGOအဖြဲ႕မွေစ်းႀကီးေသာART ေဆး၀ါးကိုHIV/AIDS ေ၀ဒနာ႐ွင္မ်ားအတြက္ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သည္။
ART ေဆး၀ါးကို ပညာေရးအားနည္းၿပီး စီးပြားေရးနားမလည္ေသာ မိမိတို႔စစ္အစိုးရမွ မေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္သည့္အတြက္ ပညာမတတ္ေသာစစ္အစိုးရအေနႏွင့္ အစကတည္းကမ႐ွိေသာသိကၡာမ်ား ဒင္းတို႔ေၾကာင့္အေတာ္ပင္က်ဆင္းရသည္ဟူေသာ လူၿပိန္းအေတြးမ်ားေၾကာင့္ထိုစဥ္က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေက်ာ္ျမင့္၏လက္ခ်က္ႏွင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ခန္႔က AZG အဖြဲ႔တြင္ ဘ႑ာေငြျပတ္လပ္သြားသည္ဟူေသာသတင္းအမွားအားလႊင့္၍ AZG အားႏွင္လႊတ္လိုက္ၿပီး လူနာမ်ားအား ဘာမွအလုပ္မျဖစ္ေသာ ေ၀ဘာဂီေဆး႐ံုသို႔လႊဲေျပာင္းရာ လူနာအမ်ားအျပား ေသဆံုးခဲ့ၾကသည္ဟု ေတာ္ေတာ္သတင္းႀကီးခဲ့ပါသည္။ ယခုေနာက္ပိုင္း AZG ျပန္ေရာက္လာၿပီးမွ ARTျပန္လည္ေထာက္ပံ့လာႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ထပ္မံသတင္းထြက္လာပါသည္။
အေမရိကန္သမၼတကလင္တန္လက္ထက္မွစၿပီး HIV ေ၀ဒနာ႐ွင္မ်ားအား အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ Refugee အျဖစ္ႏွင့္စတင္လက္ခံခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္းေရာက္႐ွိလာၾကသူမ်ားထဲမွ HIV/AIDS ႐ွိေနသူ ျမန္မာမ်ားအပါအ၀င္ ေရာဂါ႐ွင္ Refugeeမ်ားအား အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတာ္မွ အိမ္ခန္းက်ယ္ႀကီးမ်ားအား သီးသန္႔ငွားရမ္းေပး၍ ေအးခ်မ္းစြာေနထိုင္ေစကာ၊ ေနာက္ဆံုးေပၚ
ART ေဆး၀ါးမ်ားကို ဆရာ၀န္မ်ား၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေထာက္ပံ့ေပးေနပါသည္။ ထို႔ျပင္ ထိုေ၀ဒနာ႐ွင္မ်ားအတြက္လစဥ္ရိကၡာေထာက္ပံ့မွဳ (Food Stamp) ႏွင့္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မွဳ (Cash Assistance) မ်ားကို ေလာက္႐ုံမဟုတ္ပဲလိုအပ္သည္ထက္ ပိုလွ်ံေအာင္ပင္ ေထာက္ပံ့ေပးထားပါသည္။ ေဆး၀ါးကုသမွဳကုန္က်စရိတ္အတြက္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတာ္မွအျပည့္အ၀တာ၀န္ယူထား၍ ၀ါသနာပါလွ်င္ ေနရပ္ႏိုင္ငံတြင္မိသားစု႐ွိပါက မိမိရေသာေငြအား အိမ္ျပန္ပို႔၍ပင္ရပါသည္။
ပံုျပင္လံုး၀မဟုတ္ပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ လက္႐ွိေနထိုင္ၾကသူျမန္မာမ်ားထဲမွ လူအခ်ဳိ႕သိၾကပါသည္။
ေနရာေပၚမူတည္၍ ကံၾကမၼာအေနအထားကြာျခားမွဳအား ဗဟုသုတအလို႔ငွာ ေဖၚျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူဟု သတင္းႀကီးေသာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္မူ HIV/AIDS ေ၀ဒနာ႐ွင္မ်ားအားမည္ကဲ့သို႔ကူညီေထာက္ပံ့ေပးသြားမည္ကို
ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ရပါဦးမည္။
Daniel Kane (FNG)