ျဖစ္ပြားၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ ျပည္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ မ်ားအရ မည္သည့္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔မွ ဆက္စပ္ျခင္းမရွိတဲ့ တကိုယ္ေတာ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက နည္းပါးပါတယ္။ အ ၾကမ္းဖက္မႈမ်ားရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ႀကိဳးကိုင္ထားတဲ့ (သို႔မဟုတ္) ဆက္စပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ခ်ိတ္ဆက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ အားေပးေထာက္ခံေသာ အ ဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔ အလြန္ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ အၾကမ္း ဖက္မႈေလ့လာေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား လက္တြဲၿပီး အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကို Link Analysis မ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး ေဖာ္ထုတ္ထားၾကပါတယ္။
ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိထားၾကတဲ့ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားစုဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး (rule of law) ရဲ႕ လက္တံနဲ႔ အနည္းငယ္ ေဝးကြာေလ့ရွိတဲ့ ေတာေတာင္ထူထပ္ေသာ ေဒသမ်ား၊ သဘာဝအရံ အတားအဆီး မ်ားေသာေဒသမ်ားနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသမ်ားမွာ ခိုေအာင္းၿပီး အေျခစိုက္စခန္း တည္ေထာင္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒီလိုတည္ေထာင္မႈကေန အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚမွာ spill-over effects မ်ား သက္ေရာက္လာေလ့ရွိသလို၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမွ အျခားစစ္ေသြးႂကြအဖြဲ႔အ စည္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္လာတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြမွာ မိမိတို႔ႏိုင္ငံသာ မက နယ္နိမတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေၾကာင္းကိုပါ ေလ့လာထားဖို႔ လိုအပ္ပါ တယ္။ အခုဒီေဆာင္းပါးမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေၾကာင္းကို ေလ့လာတင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၂ဝဝ၉) ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအစိုးရကေန စစ္ေသြးၾကြအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္း ၁၂ ခုရဲ႕ အမည္ကို ထုတ္ေဖာ္ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ Harkat-ul Jihad Islami (HuJI) Bangladesh, Jamaat-ul Mujahideen Bangladesh (JMB), Shahadat-e-al Haqima (SAH) စတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ယခင္အစိုးရမ်ားလက္ ထက္ကတည္းက အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ထုတ္ေဖာ္ ေၾကျငာခံထားရတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္သလို၊ ႏိုင္ငံတကာ လံုျခံဳေရးနဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ မ်ားမွာ အမည္စာရင္းထည့္သြင္းခံထားရတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းေတြလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေၾကာင္းကို ေလ့လာၾကည့္ၾက ရေအာင္ပါ။
Shahadat-e al Haqima: Shahadat-e al-Hikma (SAH)
ဒီအဖြဲ႔အစည္းကို ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၈) ရက္ေန႔မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ အဖြဲ႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ Kawsar Hossain Siddique ဆိုသူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအုပ္စုက အခ်က္ ၇ ခ်က္ပါတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ လြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပြဲကို အသက္ျပန္သြင္းဖို႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအာဏာကို အၾကမ္းဖက္နည္းလမ္းနဲ႔ ရယူ မယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္း ေပၚေပါက္လာစမွာပဲ တိုင္းျပည္ရဲ႕ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္း ေရးကို ၿခိမ္းေခ်ာက္လာတာေၾကာင့္ အဲဒီအခ်ိန္က အစိုးရျဖစ္တဲ့ BNP- Jamaat government က အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အ စည္းအျဖစ္ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအရ ဒီအဖြဲ႔မွာ ကြန္မင္ဒိုအင္အား တေသာင္းခန္႔ရွိၿပီး၊ တိုင္းျပည္အႏွံ႕မွာ ျဖန္႔က်က္ထားတဲ့ တိုက္ခိုက္ေရးသမား ႏွစ္ေသာင္းခြဲရွိပါတယ္။ ကမာၻေက်ာ္အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးျဖစ္တဲ့ Al Qaeda အဖြဲ႔နဲ႔ ဆက္စပ္မႈေတြ ရွိေၾကာင္း ေထာက္လွမ္းေရးသတင္း အခ်က္ အလက္မ်ားမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Harkat-ul Jihad al Islami Bangladesh (HuJI-B)
ဒီအဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာသာကပဲ ႏိုင္ငံတကာ လံုျခံဳေရးေလာကမွာပါ နာမည္ႀကီးတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ကို အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ဆိုဗီယက္တပ္ေတြကို သြားတိုက္ၿပီးျပန္လာခဲ့တဲ့ အာဖဂန္နစၥတန္စစ္ပြဲ ျပန္မ်ားက စုဖြဲ႔ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ Osama Bin Laden’s International Islamic Force (IIF) ကို အားက် အတုယူမႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အမည္ကေတာ့ Showkat Osman (ေခၚ) Sheikh Faridi ဆိုသူ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ အစၥလာမ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႔ျဖစ္ပါ တယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ပစ္မွတ္မ်ားကေတာ့ secularism–liberal ပညာရွင္မ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ secular image ကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ား (ဥပမာ- Bengali New Year ) စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႔အစည္းမွာ ေကဒါေပါင္းတေသာင္းခြဲခန္႔ရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။ ကနဦးအေနနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ဘ႑ာေရး အသံုးစရိတ္မ်ားကို International Islamic Front (IIF) က တာဝန္ယူေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လႈပ္ရွား ေဒသကေတာ့ စစ္တေကာင္းကေန Cox’s Bazaar ကိုျဖတ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအထိ ပင္လယ္ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမ်ားမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာလဲ ခ်ိတ္ဆက္ကြန္ယက္ရွိၿပီး၊ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ Sankat Mochan temple ဗံုးေပါက္ကြဲမႈနဲ႔ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ Hyderabad ဗံုးေပါက္ကြဲမႈေတြမွာ တာဝန္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ပါတယ္။ဒီအဖြဲ႔အစည္းဟာ ဘင္လာဒင္ဦးေဆာင္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေပၚ စစ္ေၾကျငာစဥ္တုန္းက လက္မွတ္ေရးထိုးပါဝင္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံနဲ႔ နီးစပ္နဲ႔ စစ္တေကာင္းေဒသ ေတာင္တန္းေတြမွာ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ပူးတြဲလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (United Liberation Front) စခန္းေတြကို ဒီအဖြဲ႔အစည္းကဦးစီးၿပီး စီမံခန္႔ခြဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလမွာ ဒီအဖြဲ႔အစည္းကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းေၾကျငာခဲ့ၿပီး၊ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္မွာ အဖြဲ႔ရဲ႕ operational commander Mufti Hanan ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ US State Department က ထုတ္ျပန္တဲ့ စတိတ္မင့္မွာ HuJI-Bကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
HUJI-B အဖြဲ႔အစည္းဟာ Rohingya Solidarity Organization (RSO) နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္လႈပ္ရွားမႈေတြ ရွိပါတယ္။ RSO အ ဖြဲ႔အစည္းဟာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္းေတာေဒသအတြင္းကို ထိုးေဖာက္စစ္ဆင္ေရး ေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၁ဝ ရက္နဲ႔ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ Ukhia South ေဒသအနီးက စခန္းတခုမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ Islamic Fundamentalist အဖြဲ႔အစည္း ၉ ခုရဲ႕ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အဖြဲ႔အ စည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ အစည္းအေဝးကေန The Bangladesh Islamic Manch ဆိုတဲ့ ညြန္႔ ေပါင္းအဖြဲ႔အစည္းတခုကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ဇြန္လမွာ အာဖဂန္စစ္ျပန္မ်ားက သင္တန္းနည္းျပမ်ားအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ၿပီး၊ ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔အစည္း အဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေတာင္းပိုင္ေဒသ၊ စခန္းႏွစ္ခုမွာ စစ္သင္တန္းေတြ ေပးခဲ့ပါ တယ္။
အာဖဂန္စစ္ပြဲေတြမွာ တာလီဘန္ေတြဘက္ကေန ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ဖို႔အတြက္ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြကေန စစ္ကူမ်ား ေပးပို႔ခဲ့ရာမွာ HUIJ-B နဲ႔ မဟာမိတ္အဖြဲ႔မ်ားပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ HUIJ-B အဖြဲ႔ကို al-Qaeda’s South Asia arm အျဖစ္ ကမၻာ့ လံုျခံဳေရးေလာကမွာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ HUIJ-B အဖြဲ႔ဟာ မဟာမိတ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို စုေဆာင္းၿပီး နီေပါ ကေန ပါကစၥတန္၊ ပါကစၥတန္ကေန အာဖဂန္နစၥတန္ကို ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းမ်ားမွာ ေဖာ္ျပ ထားၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက စစ္တေကာင္းနယ္က အၾကမ္းဖက္စခန္း မ်ားကို စီးနင္းအေရးယူမႈေတြ ျပဳလုပ္လာခဲ့ပါတယ္။
စစ္ဆင္ေရးတခုမွာေတာ့ RSO အဖြဲ႔က ထိုင္းနယ္စပ္မွတဆင့္ တင္သြင္းလာတဲ့ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားနဲ႔ ေပါက္ ကြဲေစတတ္ေသာ ပစၥည္းမ်ားထုတ္လုပ္တဲ့ ဓာတုေဆးရည္မ်ားကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၃ဝ ရက္ ေန႔မွာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ထုတ္ျပန္တဲ့ Countries Report on Terrorism- 2008 မွာ HUIJ-B အဖြဲ႔အ စည္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ (Islamic minority group) ကို ကိုယ္စားျပဳလႈပ္ရွားမယ့္ operatives မ်ား အား သင္တန္းေပးျခင္းနဲ႔ တာဝန္ေပးေစလႊတ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေၾကာင္း ပါရွိၿပီး၊ အဖြဲ႔ရဲ႕ လႈပ္ရွားေဒသမ်ားကို ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယနဲ႔ ျမန္မာလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Jamaatul Mujahideen Bangladesh (JMB)
ဒီအဖြဲ႔အစည္းကို ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္လို႔ မွတ္တမ္းမ်ားမွာ ေတြ႕ရေပမယ့္ စတင္ဖြဲ႔စည္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတိ အက် ရက္ေတြကို အျငင္းပြားမႈရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းကို တိတိက်က်ေျခရာခံမိလာတာကေတာ့ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္၊ ေမလမွာ ေကဒါရွစ္ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးမိခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး ျပဳလုပ္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကို အစၥလာမ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ တည္ေထာင္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းဟာ ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္ၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီဟာ အစၥလာမ္ဘာသာကို ဆန္႔က်င္တယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းဟာ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာမ်ား ကိုလဲ ဆန္႔က်င္ၿပီး၊ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ေလ့ရွိပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႔အစည္းမွာ အခ်ိန္ျပည့္အဖြဲ႔ဝင္ တေသာင္းခန္႔ရွိၿပီး၊ အခ်ိန္ပိုင္းအဖြဲ႔ဝင္ တသိန္းခန္႔ရွိတယ္လို႔ ေထာက္လွမ္းေရးမွတ္ တမ္းမ်ားမွာ ပါရွိပါတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေကဒါမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ရာမွာ တကၠသိုလ္ဆရာမ်ား၊ ဘာသာေရးေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဦးစားေပးေရြးေလ့ရွိပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေတာင္ပိုင္းေဒသမွာ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေလ့ရွိၿပီး၊ တႏိုင္ ငံလံုးအႏွံ႔ ကြန္ယက္မ်ား ျဖန္႔က်က္ထားပါတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ နီးကပ္တဲ့ စစ္တ ေကာင္းနယ္အပါအဝင္ ေဒသကိုးခုမွာ operation divisions ကိုးခုခြဲၿပီး လႈပ္ရွားပါတယ္။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ခ႐ိုင္ ၆၄ ခုအနက္ ၆၃ ခုမွာ ဗံုးအလံုး ၅ဝဝ ကို တနာရီအတြင္းေပါက္ကြဲေအာင္ ခ်ိန္ကိုက္ျပဳလုပ္ခဲ့ မႈ မွာ တာဝန္ရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ဘ႑ာေရးေထာက္ပံ့မႈေတြကို ကူဝိတ္နဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏိုင္ငံမ်ားမွ တဦးခ်င္း အလွဴရွင္မ်ားကတ ဆင့္ လက္ခံရရွိၿပီး၊ အန္ဂ်ီအိုအမည္ခံထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွတဆင့္လဲ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါ တယ္။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အမ်ဳိးသားလံုျခံဳေရးေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔နဲ႔ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက တြဲဖက္ထုတ္ ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာအရ JMB ကို ေထာက္ပံ့ေနတဲ့ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔အစည္း ဆယ္ခုရွိၿပီး၊ ဘာသာေရးေက်ာင္းမ်ား တည္ ေဆာက္ေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈျဖင့္ အကူအညီေပးေရး စတဲ့ အသြင္သဏၭာန္မ်ား ယူထားပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွာ ယူေကႏိုင္ငံအေျခစိုက္ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔အစည္း Green Crescentကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ဘာသာေရးေက်ာင္းကေန လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လံုျခံဳေရးအဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ပါတယ္။
JMB ကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူက Shaykh Abdur Rahman ဆိုသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာလက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုကို သင္တန္းေပးဖို႔ အာရပ္သင္တန္းဆရာႏွစ္ေယာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ Shaykh Abdur Rahman ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေျခရာစခံမိၾကတာကေတာ့ အဲဒီသင္တန္းဆရာႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသင္တန္းဆရာႏွစ္ေယာက္ကို ႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား သင္တန္းေပး ရန္ ဖိတ္ၾကားေပးခဲ့သူကေတာ့ Asadullah al-Galib ဆိုသူျဖစ္ပါတယ္။ Shaykh Abdur Rahman နဲ႔ Asadullah al-Galib တို႔ဟာ ေနာင္မွာ JMB အဖြဲ႔ရဲ႕ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္သံုးဦးမွာ ပါဝင္လာၾကပါတယ္။
ဖမ္းဆီးခံရခ်ိန္မွာ Asadullah al-Galib ရဲ႕ ထြက္ဆိုခဲ့ခ်က္မ်ားအရ အဆိုပါသင္တန္းဆရာႏွစ္ေယာက္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အေျခစိုက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ကနဦးသင္တန္းေပးခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဒသခံမ်ားကိုလဲ ေျခာက္ႏွစ္ ခန္႔ သင္တန္းဆက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုသင္တန္းေပးေနဆဲကာလမွာပဲ JMB အဖြဲ႔ေပၚထြက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ပိုင္းမွာေတာ့ JMB အဖြဲ႔ကို အဖြဲ႔ဝင္ ခုနစ္ဦးက ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး၊ regional commanders ၁၆ ဦး ရွိပါတယ္။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လမွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက JMB အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ကို တရၾကမ္းႏွိမ္နင္း အေရးယူမႈေတြ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္အမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
JMB အဖြဲ႔အစည္းဟာ အျခားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္တဲ့ Harkat-ul Jihad al Islami Bangladesh (HUJI-B), Rohingya Solidarity Organization (RSO) တို႔နဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ား ရွိပါတယ္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ JMB ရဲ႕ ေဖာက္ ခြဲေရးကၽြမ္းက်င္တဦးျဖစ္တဲ့ Boma Mizan ဆိုသူကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ Rapid Action Battalion (Rab)က ဖမ္းဆီးရ မိခဲ့ပါ တယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ Rab နဲ႔ စီအိုင္ဒီမွ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာမွာ JMB အဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ Shaykh Abdur Rahman ဟာ HUJ-B နဲ႔ RSO တို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာမွာ အဓိကတာဝန္ရွိသူျဖစ္ေၾကာင္း၊ Shaykh Abdur Rahman ရဲ႕ တာဝန္ေပးခ်က္အရ Mizan နဲ႔ JMB အဖြဲ႔ဝင္မ်ားဟာ RSO က ျပဳလုပ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္သင္တန္း မ်ားကို ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ တင္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သင္တန္းၿပီးဆံုးခ်ိန္တြင္ ဆင္းပြားသင္တန္းမ်ား ထပ္မံေပးခဲ့ ေၾကာင္း၊ သင္တန္းေနရာက စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေဒသတခုမွာျဖစ္ၿပီး၊ သင္တန္းကာလ ၁ဝ ရက္ၾကာခဲ့ေၾကာင္း၊ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ JMB က ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ေဖာက္ခြဲေရး သင္တန္းမ်ားေပးရေၾကာင္း ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။
နိဂံုး
အၾကမ္းဖက္မႈဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးပညာရပ္မွာ Thrasymachan Justification for Terrorism ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ေရး၊ ေတာ္လွန္ေရး၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေနသူေတြဟာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ၊ ကိုယ္က်င့္တရားအရ အၾကမ္းဖက္ မႈကို ကန္႔ကြက္ဆန္႔က်င္တာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္အေရးယူတာေတြကို လက္ခံစဥ္းစားေလ့ မရွိၾကပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ လူအမ်ားၾကားမွာ climate of fear ပ်ံ႕ႏွံ႔လာၿပီး ႏိုင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းေတြကို ေဖာက္ထြက္ႏိုင္မယ့္ political outrage ကို ဖန္တီးႏိုင္မယ္လို႔လဲ ယူဆထားေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ မႈကို ဆန္႔က်င္တာဟာ ဒီလို political outrage ဖန္တီးႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြကို ေႏွာင့္ေႏွးေအာင္ လုပ္တာလို႔ ထင္ ျမင္စြပ္စြဲတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလို ေတြးေခၚယူဆခ်က္ေတြ၊ ထင္ျမင္စြပ္စြဲမႈေတြဟာ Thrasymachan Justification အေပၚ မွာ သက္ဝင္ယံုၾကည္ေနလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုသက္ဝင္ယံုၾကည္မႈကေနတဆင့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို မသိ ဘာသာ ေထာက္ခံအားေပးသူေတြ ျဖစ္လာတတ္သလို၊ ကိုယ္တိုင္လဲ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္း တည္ေထာင္သူေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္ေပၚထြက္လာခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အ စည္းေတြဟာ ဒီလို Thrasymachan Justification for Terrorism ကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအပါအဝင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ လႈပ္ ရွားမႈမ်ားကို သတိနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာျဖစ္သလို၊ မိမိတို႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ Thrasymachan Justification for Terrorism သေဘာတရားမ်ား မပ်ံ႕ပြားေစေရးကိုလဲ သတိျပဳဖို႔ လိုအပ္လွပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပအပ္ပါတယ္။
ခင္မမမ်ဳိး (၁ဝ၊ ၇၊ ၂ဝ၁၂)
(စာေရးသူသည္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ အထူးျပဳ ေဘာဂေဗဒ မဟာဝိဇၨာဘြဲ႔၊ စစ္မဟာဗ်ဴဟာ ေလ့လာေရး မဟာသိပၸံဘြဲ႔၊ ႏိုင္ငံေရးသုေတသန မဟာသုေတသနဘြဲ႔မ်ား ရရွိထားသည့္ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူတဦးျဖစ္ၿပီး၊ အၾကမ္းဖက္မႈႏွိမ္နင္းေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား အစည္းအရံုးမွ အဖြဲ႔ဝင္တဦး ျဖစ္ပါ သည္)
ေန ့သစ္
