အသတ္ခံလိုက္ရတဲ့ ကခ်င္ဆရာမႏွစ္ဦးရဲ႕ စ်ာပနအခမ္းအနား။ (ဇန္နဝါရီ ၂၃၊ ၂၀၁၅)
ကခ်င္ေဒသစစ္ပြဲေတြ တေက်ာ့ျပန္ စတင္လာခဲ့တဲ့ ၄ ႏွစ္ေျမာက္ အခုလုိ
အခ်ိန္အခါမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က အျပစ္မဲ့ အရပ္သားျပည္သူေတြေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး
ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္႐ွိေနသလို ဒီလုိက်ဴးလြန္သူေတြကို ျမန္မာအစိုးရက
အျပစ္ေပး အေရးယူျခင္း မ႐ွိေသးတာေၾကာင့္ ဒါကို အေရးယူေဆာင္႐ြက္ဖို႔ A.I ေခၚ
ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ပြဲေတြရပ္စဲၿပီး စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ ၾကား၀င္ ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔က အေမရိကန္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုဥာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပထားပါတယ္။
ဟုိအရင္ စစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူခဲ့တဲ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြၾကား ၂၀၁၁ ခု ဇြန္လ ၉ ရက္ ေန႔ကစလို႔ ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္လာခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ၄ ႏွစ္ ျပည့္သြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ႐ွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ စစ္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနသလို၊ IDP လုိ႔ေခၚတဲ့ ျပည္တြင္း စစ္ေဘးေ႐ွာင္ ျပည္သူေတြဟာလည္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန မိမိတို႔ မူလေနအိမ္ေတြဆီ မျပန္ႏုိင္ၾကေသးဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ကခ်င္စစ္ပြဲေတြအတြင္း အစိုးရစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ႐ွိေနတာေၾကာင့္ ဒါေတြကို အျမန္ရပ္ပစ္ဖို႔နဲ႔ အျပစ္က်ဴးလြန္သူေတြကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူဖုိ႔ ကခ်င္စစ္ပြဲ ၄ ႏွစ္ျပည့္အခ်ိန္မွာ A.I လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ၀ါ႐ွင္တန္ဒီစီက A.I အဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ မစၥတာ T. Kumar က ေျပာပါတယ္။
“စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္ေဒသမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရတပ္က တာ၀န္႐ွိသူေတြကို အေရးမယူဘဲ ဒီတိုင္းလႊတ္ထားေပးတာကို ရပ္ပစ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုတာပါ။ စစ္ပြဲထဲမွာမပါတဲ့ အရပ္သားျပည္သူေတြေပၚ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ လိင္ပုိင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခံရတာေတြ၊ ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အေထာက္အထားေတြ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ႐ွိပါတယ္။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါ႐ွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ကလည္း ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔မွာ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က တာ၀န္႐ွိသူေတြနဲ႔ေရာ သမၼတ႐ုံးတာ၀န္႐ွိသူေတြနဲ႔ပါ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံၿပီး ကခ်င္ေဒသက စစ္ပြဲေတြ ရပ္သြားေစဖို႔နဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေပၚေပါက္ လာေစဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရက ၾကား၀င္ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ေၾကာင္း ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ ဦးေဆာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဂြမ္ဆမ္က VOA ကိုေျပာပါတယ္။
“ကခ်င္ျပည္နယ္မွာကေတာ့ လူ ၁ သိန္းခြဲ ဒီကေန႔အထိ စစ္ေဘးတိမ္းေရွာင္ေနရတုန္းပဲေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ တုိက္ပြဲေတြက ခဏခဏျဖစ္ေနေသးတယ္။ ရပ္သြားတာလည္း မရွိေသးဘူး။ တကယ္ႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မျဖစ္ေသးတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ မခ်ဳပ္ဆိုႏုိင္ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒီေန႔ဆိုရင္ အေမရိကန္အစိုးရဆီမွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းမႈ သြားလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ပကတိအေျခအေနမွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမမွာ တကယ့္ကို ကြာဟေနတာေပါ့ေနာ္။ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ဥပမာ စာရြက္ေပၚမွာပဲ လက္မွတ္ထုိးတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ကတိက၀တ္ရွိမွ၊ ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ိဳး က်ေနာ္တုိ႔က ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒါ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းတာပါ။”
ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ေဘးေ႐ွာင္ေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ ၁သိန္းခြဲ၀န္းက်င္႐ွိၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို အကူအညီေတြ ျဖတ္ေတာက္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေပၚေနသလို၊ အကူအညီေတြ အမ်ားအျပား လိုအပ္ေနဆဲပဲလို႔ ကိုဂြမ္ဆမ္က ေျပာပါတယ္။ အခုဆက္ၿပီး ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္စစ္ပြဲေတြအတြင္း အရပ္သားျပည္သူေတြ ေနတဲ့ ေဒသကို အစိုးရတပ္ေတြက ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္မႈေတြ ႐ွိတာေၾကာင့္ ဒါေတြကို ရပ္ပစ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုေၾကာင္းလည္း A.I အဖြဲ႔ ရဲ႕ေျပာခြင့္ရသူ မစၥတာ T. Kumar က ေျပာပါတယ္။
“စစ္ပြဲနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ ျပည္သူေတြကို ဗုံးၾကဲတိုက္ခိုက္တာေတြ မလုပ္ဖို႔ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြကို တားျမစ္ေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ စစ္ျဖစ္တဲ့ေဒသတြင္း ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ ႏို္င္ငံတကာ ဥပေဒေတြကို လိုက္နာဖို႔နဲ႔ အရပ္သားျပည္သူေတြ၊ ေဘးအႏၱရယ္ မျဖစ္ရေအာင္ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေတာင္းဆုိပါတယ္။”
A.I အဖြဲ႔က ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာေတာ့ ၂၀၁၅ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးကို အစိုးရတပ္က အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကိုလည္း ရည္ညြန္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရစစ္တပ္ရဲ႕ တပ္ရင္းမႉးအပါအဝင္ အျခားအဆင့္ တာ၀န္႐ွိသူေတြကို တရားစြဲဆိုခြင့္ျပဳဖုိ႔ကိုလည္း A.I အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ကေတာ့ အဲဒီကိစၥသူတို႔နဲ႔ မသက္ ဆိုင္သလို ဒီစြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မ႐ွိေၾကာင္း တရား၀င္ တုံ႔ျပန္ခဲ့တာကိုလည္း A.I အဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ပြဲေတြရပ္စဲၿပီး စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ ၾကား၀င္ ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔က အေမရိကန္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုဥာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပထားပါတယ္။
ဟုိအရင္ စစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူခဲ့တဲ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြၾကား ၂၀၁၁ ခု ဇြန္လ ၉ ရက္ ေန႔ကစလို႔ ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္လာခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ၄ ႏွစ္ ျပည့္သြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ႐ွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ စစ္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနသလို၊ IDP လုိ႔ေခၚတဲ့ ျပည္တြင္း စစ္ေဘးေ႐ွာင္ ျပည္သူေတြဟာလည္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန မိမိတို႔ မူလေနအိမ္ေတြဆီ မျပန္ႏုိင္ၾကေသးဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ကခ်င္စစ္ပြဲေတြအတြင္း အစိုးရစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ႐ွိေနတာေၾကာင့္ ဒါေတြကို အျမန္ရပ္ပစ္ဖို႔နဲ႔ အျပစ္က်ဴးလြန္သူေတြကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူဖုိ႔ ကခ်င္စစ္ပြဲ ၄ ႏွစ္ျပည့္အခ်ိန္မွာ A.I လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ၀ါ႐ွင္တန္ဒီစီက A.I အဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ မစၥတာ T. Kumar က ေျပာပါတယ္။
“စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္ေဒသမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရတပ္က တာ၀န္႐ွိသူေတြကို အေရးမယူဘဲ ဒီတိုင္းလႊတ္ထားေပးတာကို ရပ္ပစ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုတာပါ။ စစ္ပြဲထဲမွာမပါတဲ့ အရပ္သားျပည္သူေတြေပၚ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ လိင္ပုိင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခံရတာေတြ၊ ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အေထာက္အထားေတြ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ႐ွိပါတယ္။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါ႐ွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ကလည္း ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔မွာ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က တာ၀န္႐ွိသူေတြနဲ႔ေရာ သမၼတ႐ုံးတာ၀န္႐ွိသူေတြနဲ႔ပါ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံၿပီး ကခ်င္ေဒသက စစ္ပြဲေတြ ရပ္သြားေစဖို႔နဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေပၚေပါက္ လာေစဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရက ၾကား၀င္ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ေၾကာင္း ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ ဦးေဆာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဂြမ္ဆမ္က VOA ကိုေျပာပါတယ္။
“ကခ်င္ျပည္နယ္မွာကေတာ့ လူ ၁ သိန္းခြဲ ဒီကေန႔အထိ စစ္ေဘးတိမ္းေရွာင္ေနရတုန္းပဲေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ တုိက္ပြဲေတြက ခဏခဏျဖစ္ေနေသးတယ္။ ရပ္သြားတာလည္း မရွိေသးဘူး။ တကယ္ႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မျဖစ္ေသးတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ မခ်ဳပ္ဆိုႏုိင္ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒီေန႔ဆိုရင္ အေမရိကန္အစိုးရဆီမွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းမႈ သြားလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ပကတိအေျခအေနမွာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားနယ္ေျမမွာ တကယ့္ကို ကြာဟေနတာေပါ့ေနာ္။ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ဥပမာ စာရြက္ေပၚမွာပဲ လက္မွတ္ထုိးတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။ ကတိက၀တ္ရွိမွ၊ ႏုိင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ိဳး က်ေနာ္တုိ႔က ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒါ က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းတာပါ။”
ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ေဘးေ႐ွာင္ေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ ၁သိန္းခြဲ၀န္းက်င္႐ွိၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို အကူအညီေတြ ျဖတ္ေတာက္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေပၚေနသလို၊ အကူအညီေတြ အမ်ားအျပား လိုအပ္ေနဆဲပဲလို႔ ကိုဂြမ္ဆမ္က ေျပာပါတယ္။ အခုဆက္ၿပီး ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္စစ္ပြဲေတြအတြင္း အရပ္သားျပည္သူေတြ ေနတဲ့ ေဒသကို အစိုးရတပ္ေတြက ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္မႈေတြ ႐ွိတာေၾကာင့္ ဒါေတြကို ရပ္ပစ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုေၾကာင္းလည္း A.I အဖြဲ႔ ရဲ႕ေျပာခြင့္ရသူ မစၥတာ T. Kumar က ေျပာပါတယ္။
“စစ္ပြဲနဲ႔ မဆိုင္တဲ့ ျပည္သူေတြကို ဗုံးၾကဲတိုက္ခိုက္တာေတြ မလုပ္ဖို႔ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြကို တားျမစ္ေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ စစ္ျဖစ္တဲ့ေဒသတြင္း ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ ႏို္င္ငံတကာ ဥပေဒေတြကို လိုက္နာဖို႔နဲ႔ အရပ္သားျပည္သူေတြ၊ ေဘးအႏၱရယ္ မျဖစ္ရေအာင္ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေတာင္းဆုိပါတယ္။”
A.I အဖြဲ႔က ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာေတာ့ ၂၀၁၅ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးကို အစိုးရတပ္က အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကိုလည္း ရည္ညြန္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရစစ္တပ္ရဲ႕ တပ္ရင္းမႉးအပါအဝင္ အျခားအဆင့္ တာ၀န္႐ွိသူေတြကို တရားစြဲဆိုခြင့္ျပဳဖုိ႔ကိုလည္း A.I အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္ကေတာ့ အဲဒီကိစၥသူတို႔နဲ႔ မသက္ ဆိုင္သလို ဒီစြပ္စြဲမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မ႐ွိေၾကာင္း တရား၀င္ တုံ႔ျပန္ခဲ့တာကိုလည္း A.I အဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
